Hoogbegaafdheid
De kwaliteiten van mensen met hoogbegaafdheid
- erg intelligent (IQ > 130);
- snel oplossingen zien in complexe vraagstukken;
- vanuit het grote geheel richting de details analyseren;
- van complexe vraagstukken houden en vergaande verbanden kunnen leggen;
- erg creatief zijn in hun manier van denken;
- een hoog bewustzijnsniveau hebben, zich uitend in vragen gericht op de essentie, zingeving, spiritualiteit versus wetenschap, etc.;
- in concepten, in beelden, in associaties denken. Dit is een heel snelle manier van denken;
- eigenwijs zijn en een eigen koers varen;
- op diepgaande wijze processen kunnen doorzien op allerlei gebied;
- vaak een aantal stappen verder zijn dan de rest;
- vaak heel taalgevoelig, artistiek en/of muzikaal zijn;
- scherpzinnig gevoel voor humor hebben;
- een groot doorzettingsvermogen hebben wanneer zij gemotiveerd zijn iets af te maken.
De definitie van hoogbegaafdheid
Hoogbegaafdheid is een combinatie van een uitzonderlijke intelligentie, creativiteit en doorzettingsvermogen. Dat laatste wordt niet altijd opgemerkt omdat veel hoogbegaafde kinderen en volwassenen onderpresteren. Dat leggen we hieronder en in dit filmpje uit.
Doorgaans wordt hoogbegaafdheid vastgesteld door het IQ te meten. De criteria daarvoor verschillen wel eens, maar er wordt gesproken van hoogbegaafdheid bij een gemiddeld IQ vanaf 130 (met een IQ test volgens David Wechsler).
Belangrijk:
In onze ervaring is het mogelijk om minder last te hebben van de problemen die hoogbegaafdheid op het werk of op school met zich meebrengt. De sleutel is dat je leert omgaan met jouw conceptuele manier van denken.
Je bent niet de enige die in de problemen komt!
De kenmerken van hoogbegaafdheid
Kinderen en volwassenen die hoogbegaafd zijn, zijn (in meer of mindere mate):
- in staat om relatief gemakkelijk complexe problemen te hanteren en op te lossen. Dat vinden ze ook leuk om te doen;
- Ze leggen veel verbanden en maken gemakkelijk gedachtensprongen;
- conceptuele denkers;
- structureel nieuwsgierig: ze willen altijd weten wat ergens achter zit, wat oorzaken en gevolgen zijn, maar vooral wat redenen zijn;
- gefascineerd door iets zolang iets nieuw is en hebben een hekel aan alles wat routine is. Als er geen uitdaging in een project zit, als de oplossing al bekend is, kan het zijn dat ze er soms erg lang over doen om het af te ronden van een vraagstuk of zelfs af te maken;
- slecht bestand tegen te simpele taken, oppervlakkigheid of onbegrijpelijke blunders. Ze neigen ernaar om gauw te slordig te worden als iets te eenvoudig is of kunnen dan juist in paniek raken omdat ze zich niet kunnen voorstellen dát het zo simpel is;
- erg zelfstandig en hebben een sterke behoefte aan autonomie. Ze kunnen goed dingen op een eigen manier organiseren en een tijdsplanning maken, maar vinden het soms erg moeilijk zich daar aan te houden, ze vergeten vaak de tijd;
- alleen gemotiveerd voor een taak wanneer zij een concreet en hoger doel na kunnen streven;
- grenzeloos en mateloos in het najagen van interesses en weetjes. Het kennen van hele theorieën en bijbehorende formules is veel minder interessant;
- hooggevoelig: impulsen, prikkels en emoties worden sterker waargenomen of gevoeld;
- goed in het zich vastbijten in een probleem zolang het nog interessant en onopgelost is. Zodra de oplossing er is of de uitdaging op andere wijze wordt weggenomen, laten ze net zo gemakkelijk weer los. Ze zijn gauw verveeld.
- niet sterk in het omgaan met absolute macht, (banale) regels en formaliteiten. Een controle-gerichte docent of leidinggevende leidt al snel tot disfunctioneren van de student of medewerker;
- emotioneel, vaak onzeker terwijl ze op het intellectuele vlak vaak wel zeker van hun zaak zijn. Daarin zijn ze evenwel gemakkelijk te krenken, wanneer bijvoorbeeld hun slimheid betwijfeld wordt of wanneer ze weten dat ze gelijk hebben, maar bang zijn dat het hen niet gegund zal worden. Daardoor voelen zij zich ook vaak onhandig of kwetsbaar in de confrontatie met harde zelfverzekerdheid of politiek machtsvertoon van anderen;
- sterk zelfkritisch;
- problemen in de motorische coördinatie;
- hebben een hoog rechtvaardigheidsgevoel wat nogal eens tot verwarrende gevoelens leidt wanneer er in hun omgeving niet eerlijk gehandeld wordt;
- logisch denkend. Zij stellen hun eigen logica vaak voorop en komen daardoor nogal eens in conflict met mensen met een andere denkstijl (de lineaire denkers).
- Met name de laatste 4 punten kunnen leiden tot perfectionisme, faalangst, escalatie van betweterij of arrogantie om de eigen basale onzekerheid te camoufleren.
Ook in dit overzicht is het logisch om te concluderen dat hoog-intelligente mensen de lineaire denkers zijn en dat hoogbegaafde mensen conceptuele denkers zijn. Omdat conceptueel denkende kinderen regelmatig niet in het schoolsysteem passen, gaan zij vaak onderpresteren, vervelen ze zich vaak, maken huiswerk niet af en voelen zij zich vaak niet of slecht begrepen. Ze worden te weinig uitgedaagd!
En hier valt wat aan te doen!
Benjamin, Paul en Elisa hebben dat ook gedaan: onze training gevolgd!
Luister meer Podcasts op ons Soundcloud-kanaal of via Spotify of op deze pagina.
Combinatie hoogbegaafdheid en dyscalculie of dyslexie
De combinatie van hoogbegaafdheid met dyscalculie of dyslexie is altijd een lastige, zoals je ook al in diverse podcasts op deze pagina kunt beluisteren. Aan de ene kant maak je hele "simpele" fouten en kun je je daardoor dom gaan voelen. Aan de andere kant zie jij veel sneller dan anderen wat er eventueel mis gaat en merk je dat je hele slimme dingen kunt bedenken. Opvallend is dat het gevoel van domheid eerder overheerst dan het idee slim te zijn. Cici en Peter kunnen daar over meepraten en met Peter hebben we zelfs twee podcasts opgenomen die je hieronder kunt beluisteren.